Interview met de bedenker van AMS

Wie is Michiel Ridder?

“Ik ben een inhoudsdeskundige, geen programmeur. Als er technische vragen zijn of als ik de technische afkortingen moet uitleggen, haak ik af. Maar ik weet wel alles over VGW, AMS en de RI&E en andere vakinhoudelijke afkortingen. Al sinds eind ’98 ben ik een dag in de week bezig geweest met mijn eigen onderneming. En ja dat is eigenlijk jarenlang een beetje parallel gegaan aan ‘uurtje factuurtje’, consultancy en een leuk instrument daarnaast. Onderhand is dat instrument de website en de applicatie. AMS is hier het hoofddeel van geworden.”

Wat is AMS in jouw woorden?

“Met AMS probeer ik een proces wat eigenlijk vrij star en plat is, dynamisch, zichtbaar, grijpbaar, beïnvloedbaar en volgbaar te maken. Dan vergeet ik er vast een paar, maar daar heb ik wel de belangrijkste mee gehad. Een proces van een RI&E, wat door veel bedrijven als ‘saai’ of ‘statisch’ wordt gezien, maken wij met AMS spannender en dynamisch. ‘Manageable‘ om er een woord aan te geven. Maar ook te koppelen aan andere deelprocessen zoals de ongevallen en incidenten module en losse acties zoals werkplekinspecties, rondgangen en waarnemingen die je gemakkelijk kunt melden met de AMS App. Dit maakt het een systeem wat meer doet dan alleen de RI&E en een dynamisch plan van aanpak.”

Wanneer dacht je: Nu ga ik zorgen dat iedereen het digitaal kan doen?

“Ik was Arbocoördinator van drie hogescholen en een grote zorginstelling in Rotterdam. In deze tijd waren net de digitale RI&E’s in opkomst. Maar deze digitale RI&E verdween net als de papieren versie in een lade of kast en daar hield het mee op. Toen ‘knaagde’ het idee van “dit kan vast handiger”. In die tijd werkte ik ook samen met andere partijen die met dezelfde gedachten rondliepen en zij hadden een programmeur ter beschikking. Toen is de eerste versie van een digitale RI&E tool ontwikkeld. Het is gegroeid dankzij de input van anderen.

Omdat we bij deze eerste versie gelimiteerd werden door wat er mogelijk was in deze samenwerking, ben ik met een andere programmeur opnieuw begonnen vanaf ‘nul’, dat is het AMS zoals we het nu kennen. Deze programmeur werkt nog steeds in ons team. Bij de ontwikkeling van AMS hebben we juist geprobeerd om vanuit de interne blik van de arboman of -vrouw te kijken. Denk hierbij aan vragen als “Wat heb ik nodig om in onze onderneming de RI&E uit te voeren?” Maar vooral: Hoe blijf je dit proces doorlopend volgen? Hierbij vinden we het ook belangrijk om dit niet alleen voort te laten komen uit de RI&E, maar ook breder (Veiligheid, gezondheid, welzijn en psychosociale arbeidsbelasting). Dat is altijd de basisgedachte geweest.”

En wordt AMS nu ook gebruikt hoe je het in het begin voor ogen had? Had je verwacht dat het er zo uit zou komen te zien?

“Niet echt, het heeft een organische groei doorgemaakt. De digitale RI&E en Plan van Aanpak waren altijd het idee. Ook dat we iets ‘slims’ moesten doen met alle documenten in het systeem en om managementinformatie uit de tool te halen. Maar dat hier een ongevallen module, een arbeidsmiddelen-module uit zou komen, een BHV-module of app voor Android en iPhone had ik aan het begin nooit verwacht.“

Wat is er in jouw optiek veranderd in het proces van de RI&E?

“De RI&E was eerder niet meer dan een inventarisatie waarna het besef kwam van “Oke, nu moeten we dit dus ook nog opvolging geven?” Tegenwoordig is het Plan van Aanpak onlosmaakbaar verbonden aan de RI&E. Je ziet dat steeds meer organisaties het ook zien als een proces wat dynamisch en integraal moet worden benaderd. Een proces waarbij alle partijen betrokken zijn. Maar tegelijkertijd lees je in de jaarlijkse Arbobalans van TNO dat 50 tot 60% van de bedrijven nog geen RI&E heeft, dat vind ik onbegrijpelijk.“

Wat is de grootste verandering die je zit bij bedrijven die AMS gebruiken?

“AMS maakt wat onzichtbaar was zichtbaar, wat onvolgbaar was wordt volgbaar. Maar vooral het dynamisch werken wordt mogelijk gemaakt in processen die voorheen star waren. Het mooiste compliment wat ik ooit heb gekregen van een gebruiker is ‘Ze gaan het nog bijna leuk vinden ook’. Als jouw doel is om de RI&E en alles daaromheen leuker te maken is dat mooi om te horen! Want uiteindelijk zijn er niet veel die de RI&E leuk vinden. Misschien een paar beroepsgereformeerden zoals jullie adviseurs en ik. Maar de RI&E wordt veelal gedaan omdat het moet.”

Zie je een verschuiving in de QHSE-wereld richting het digitaliseren?

“Zeker. Absoluut. Deze week had ik nog een organisatie aan de lijn waarbij videobellen nog spannend was en nog niet wilde lukken. Dan ben je nog ver weg. Maar los daarvan was er wel alle bereidheid om naar een digitaal systeem voor de RI&E te kijken. Dus ze zijn wel gewend om systematisch naar de materie te kijken. Maar de digitalisering was nog niet zo normaal dat videobellen soepel verliep, een geinig contrast om te zien.

De bereidheid om te digitaliseren is er steeds meer. Met name in het onderwijs. Deze branche heeft in de afgelopen 2 jaar ontdekt dat er digitaal meer mogelijk is dan voorheen werd gedacht, de RI&E valt hier ook onder. Je kunt heel actief een bijdrage leveren aan de RI&E en het Plan van Aanpak zonder altijd ter plekke te moeten zijn.”

Speelt corona de hoofdrol in het digitaliseren? Of is het vooral Arbo wat belangrijker wordt gevonden?

“Beide een beetje denk ik. Als ik aan een brandweerman vraag of deze Arbo belangrijk vindt, zal hij zeggen “Joh, wegwezen met je Arbo”. Terwijl als ik vraag: “Zullen we het een uur lang hebben over veiligheid en gezondheid in jouw vak?” Dan vragen ze of ik anderhalf uur heb. Het is maar net hoe je de ontvanger aanspreekt. Van een interview voor de RI&E krijgen ze vlekjes in de nek, maar als ik vraag om te kijken hoe we het veiliger kunnen doen, blijven de ideeën en gedachten maar komen. Arbo was altijd al belangrijk, maar het digitaliseren helpt mee om de zaken zichtbaar te maken. Corona heeft nog eens bewezen dat het leven nu eenmaal onverwachte en onveilige situaties met zich meebrengt, maar ook dat digitaliseren veel deuren opent en kansen biedt.”

Welke veranderingen zie je in een organisatie als deze overstapt op AMS?

“Wie verantwoordelijk is voor Arbo en veiligheid geeft aan dat hun onderwerpen eindelijk (meer) op de agenda staan en dat ze kunnen aantonen waar ze al jaren aan werken. Neem bijvoorbeeld een grote supermarktketen in Nederland die werkt met AMS. Zij kunnen nu het management van goede informatie voorzien en voelen zich gesteund in de bevindingen. De Arbeidsinspectie wordt blij als ze het zien en de ondernemingsraad ziet hoe goed het gaat in de organisatie.

AMS is geen doel op zich, het valt of staat met commitment en gedrag. Als het management het middenkader niet aanspreekt op wat er had moeten gebeuren of zelfs op zijn tijd complimenteert, verandert er niet veel. Hetzelfde geldt voor acties op naam van een collega, zij moet wel in beweging komen.

Om van AMS een succes te maken is het goed om een partner als BMD Advies te hebben. Veel organisaties beginnen fanatiek, maar het lukt niet iedereen om dit doorlopend vast te houden. Vanuit ons perspectief is AMS Arbo, vanuit dat van BMD Advies is het QHSE. Er zijn weinig partijen die hier ook kwaliteit en milieu aankoppelen. Het systeem is zeker geschikt voor deze volgpatronen, iets waar nog niet iedereen dezelfde kansen ziet zoals BMD Advies doet.”

Wat heeft de toekomst in petto voor AMS?

“We zien dat de ongevallen module echt een vlucht heeft genomen binnen AMS. Het is een module waar veel vraag naar is en als belangrijk en bruikbaar wordt gezien. Hetzelfde geldt voor de module managementinformatie. Deze modules zullen dan ook nog doorgroeien. Een wens op lange termijn is het ondersteunen van QHSE’ers om causale verbanden te vinden. Denk bijvoorbeeld dat je tot draaitabellen komt die weergeven: Hier werd ‘X’ geconstateerd, toen gebeurde ‘Y’ en nu gebeurt ‘Z’. Dat zou leuk zijn.

Ook zijn we hard aan het werk met de nieuwe ‘look en feel’ van AMS. Dit is allemaal nog geheim en gebeurt op de achtergrond. Hiermee krijgt AMS een visuele update én wordt het nog gebruiksvriendelijker.

Ieder geniaal idee van een klant, adviseur of wie dan ook is altijd welkom. We zitten zeker niet stil als het op de ontwikkeling van AMS aankomt!”